برگزاري مراسم جشن ولادت و يا عزاداري شهادت معصومان
پاسخ: سيره و گفتار معصومين عليهم السلام بهترين گواه بر وجود خوشحالي و جشن در ميلاد يكديگر و عزاداري به هنگام شهادت يكديگر بوده است و از آنجايي كه خودشان نيز ما را سفارش به رعايت اين دو مراسم در قبال خود نموده اند به اين نتيجه مي رسيم كه اولا خود اين بزرگواران در ميلاد يكديگر شاد و در شهادت يكديگر عزادار بوده اند و ثانيا ما نيز بايد در حفظ و گسترش اينگونه مراسمات تلاش كنيم. چنانچه امام صادق (ع) رئيس مكتب جعفري مي فرمايد «شيعتنا خلقوا من فاضل طينتنا و عجنو بماء و لايتنا يحزنون لحزننا و يفرحون لفرحنا» پيروان ما كه از طنيت ما ساخته شده اند و با آب ولايت ما خمير مايه آنهاسرشته شده است در حزن و اندوه ما ناراحتند و در شاديهاي ما شاد اند(الحكم الزاهرة ،ج 1، ص238، روايت 1277)
اميرالمومنين علي (عليه السلام) نيز ميفرمايد: « إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَي اطَّلَعَ إِلَي الْأَرْضِ فَاخْتَارَنَا وَ اخْتَارَ لَنَا شِيعَهً يَنْصُرُونَنَا وَ يَفْرَحُونَ لِفَرَحِنَا وَ يَحْزَنُونَ لِحُزْنِنَا وَ يَبْذُلُونَ أَمْوَالَهُمْ وَ أَنْفُسَهُمْ فِينَا أُولَئِكَ مِنَّا وَ إِلَيْنَا» خداوند تبارك و تعالي به زمين نظر كرد و ما را برگزيد و شيعيان ما را براي ما برگزيد كه ما را كمك كرده به سرور ما مسرور و به غم ما محزون هستند و اموال و جانشان را در راه ما نثار ميكنند آنان از ما بوده و به سوي ما خواهند آمد. (بحار الانوار جلد44 ص278)
امامرضا(ع) نيز به ريانبنشبيب فرمود: اِن سَركَ اَن تَكُونَ مَعَنا فِيالدرَجاتِ العُلي مِنَ الجَنانِ فَاحزَن لِحُزنِنا وافرَحَ لِفَرحِنا.) وسائلالشيعه، ج10، ص393، حديث5، عيوناخبار الرضا، ج1، ص299.)اگر دوستداريدر درجاتعاليبهشت، همراهما باشي، محزونباشبهحزنما و خوشحالباشبرايشاديما.
با اين حساب نمي شود كه آن بزرگواران ما را سفارش به اين دو موضوع كنند اما خود در عمل آنرا رعايت نكنند. بلكه برعكس با نگاهي به سيره آن بزرگوران مي بينيم كه تا چه اندازه به اين مهم توجه داشته اند چنانچه پيامبر اسلام (ص) در مرگ خديجه و ابوطالب، حمزه و جعفر، بي تابي و گريه كردند(تاريخ يعقوبي، ج1، ص390 به بعد) وحضرت فاطمه زهرا (ع) در فراق پدر و علي در هجران زهرا (س) عزاداريهايي كردند كه در تاريخ ماندگار شده است. اين مطلب در سيره ديگر ائمه اطهار هم ديده مي شودطبق روايت ابن شهر آشوب وقتي امام حسين عليه السلام از دفن جنازه برادر فارغ شد اشعاري به اين مضمون در سوگ برادر بر زبان جاري فرمودند: «حالا كه بدن مطهّر تو را با دست خود كفن كرده، در قبر گذاشتم از اين بعد چگونه مي توانم شاد باشم و خود را آراسته سازم يا از زينت ها و امكانات دنيا بهره گيرم؟ من از اين به بعد همواره در سوگ تو اشك خواهم ريخت و اندوهم در فراق تو طولاني خواهد شد. غارت زده كسي نيست كه مالش را به غارتت برده اند؛ بلكه غارت زده كسي است كه مصيبت مرگ برادر را ديده باشد».
اينگونه عزاداريها در سيره بقيه ائمه هم وجود داشته كه به جهت اختصار به همين موارد بسنده مي كنيم.
از طرف ديگر در جشن ميلاد معصومين نيز اينگونه شاديها و مراسمات وجود داشته است مثلا وقتي خبر ولادت امام مجتبي(ع) به گوش گرامي پيامبر اسلام رسيد، شادي و خوشحالي رخسار مبارك آن حضرت را فرا گرفت، و مردم نيز شادي كنان مي آمدند و به محضر مبارك پيامبر(ص) و علي و زهرا(عليهما السلام) تبريك مي گفتند. (بحارالانوار، ج 43، ص 282.)
يا امام عسكري(ع) بعد از ولادت با بركت فرزند گراميش حضرت مهدي (عج) دستور دادند كه مقدار زيادي نان و گوشت بخرند و ميان فقيران شهر سامرا تقسيم كنند(كمالالدين، ج2، ص105.) خواص شيعيان هم وقتي از ولادت آن حضرت با خبر شدند، سرتاسر وجودشان را به سبب ولادت آن حضرت سرور و شادي فرا گرفت و دسته دسته خدمت امام عسگري ميرسيدند و ولادت آن بزرگوار را به ايشان تبريك ميگفتند. شاعران شعرهاي بسياري در اين باره ميسرودند و بدين وسيله، سرور و خوشحالي خود را آشكار ميكردند(زندگانيخاتمالاوصياء اماممهدي(عج)، باقر شريفقرشي ، ص32.)
با توجه به رواياتي كه عرض شد به اين نتيجه كلي مي رسيم كه هم معصومين عليهم السلام در ميلاد يكديگر شاد بودند و در شهادت يكديگر عزادار و هم ما را سفارش فرموده اند كه به اين سيره و روش مقيد بوده و آنرا زنده نگه داريم.